การใช้ประโยคคำถามในภาษามคธ : หน้า 165/374

สำนวนนิยม ๑๔๙ เต็มที่ เวลาแต่งให้ลดลงเฉพาะศัพท์ที่ไม่ซ้ำกันเท่านั้นจึงใส่เข้ามา ดูประโยคต่อไปนี้เป็นตัวอย่างเทียบเคียง : ตว์ เม มาตร มตาย มาตา วัย, ปิตร มเต ปิตา วิย ลทฺโธ ๆ (๑/๖) : อุปาสกา เอโก สย์ ทานํ เทติ ปร์ น สมาทเปต, โส นิพฺพตฺตนิพฺพตฺตฏฐาเน โภคสมุป ปริวารสมปท์ ๆ (๑/๗๐) ประโยคคำถาม ในการเรียงประโยคคำถามในภาษามคธนั้น ลภติ, โน นอกจากจะเรียง ตามแบบประโยคแบบต่างๆ ดังกล่าวมาแล้ว ยังมีข้อปลีกย่อยอื่นๆ ที่ ควรสนใจอีก เพราะเกี่ยวกับความนิยมของภาษา คือ (๑) ประโยคข้อความใดเป็นคำถาม ให้เรียง ที่ ไว้ต้นประโยค หรือเรียงกิริยาคุมพากย์ไว้ต้นประโยคแทน ที ดังกล่าวมาพร้อม ตัวอย่างในตอนต้น (๒) ประโยคคำถาม ที่ถามว่า อยู่ไหน ไปไหน เป็นต้น ถ้า ถามถึงสิ่งไม่เห็นตัวตน ไม่ทราบแน่นอนว่าอยู่หรือไปไหน อย่างนี้ ไม่นิยมใส่กิริยาว่า คโต คนติ วสติ เป็นต้น เวลาแปลผู้แปลจะต้อง ใส่เอาเอง เช่น : กุฎมพี่จำพระเถระเหล่านั้นได้ จึงนิมนต์ให้นั่ง ทำการ ต้อนรับ แล้วเรียนถามว่า หลวงพี่ พระเถระของ กระผมอยู่ที่ไหนขอรับ