คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : หน้า 316/374

MOO คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ว่าด้วยเรื่องอะไร ควรจับประเด็นใจความเนื้อหาพอให้นึกภาพออกตาม สมควรว่าสำนวนนั้นว่าด้วยเรื่องอะไร เป็นสำนวนภาษาแบบไหน คือเป็น สำนวนใหม่หรือสำนวนเก่า เป็นต้น ๒. เมื่ออ่านจบแล้วจึงอ่านทบทวนไปเป็นตอนๆ ให้ละเอียดอีก ครั้งหนึ่ง พร้อมทั้งกำหนดหมายไว้ในใจว่าข้อความตอนใดยังไม่สมบูรณ์ ตอนใดวกวนซับซ้อน ตอนใดซ้ำซ้อน ตอนใดตรงกับสำนวนภาษามคธ และควรจะจบประโยคได้ตอนใด หากท่าเครื่องหมายจบประโยคไว้ก่อน ก็จะเป็นการดี ๓. หากสำนวนต้นฉบับนั้นมีใจความยังไม่สมบูรณ์ จะต้องแต่ง เป็นมคธเพิ่มเติมอย่างไร หากสำนวนเพื่อไป จะตัดตอนอย่างไร หาก สำนวนสับสน จะตัดต่ออย่างไรจึงจะได้ใจความสัมพันธ์กัน ข้อนี้จะ ต้องคำนึงไว้ในขณะที่พิจารณาคร่าวๆ ไปพร้อมกันด้วย ๔. เมื่อกำหนดหมายคร่าวๆ ได้แล้ว จึงนึกถึงหลักเกณฑ์วิธี การแปลไทยเป็นมคธต่อไป ว่าสำนวนไทยอย่างนี้ สามารถแต่งเป็น สํานวนมคธได้เลยหรือไม่ หากไม่ได้ จะต้องคิดสํานวนใหม่ให้เป็นแบบ สำนวนมคธ ๕. กำหนดประโยคที่จะแต่ง หลังจากตีความแล้ว ว่าความตอน นี้จะแต่งเป็นประโยคกัตตุวาจก หรือกัมมวาจก เป็นต้น จะแต่งเป็น เอกรรถประโยค อเนกรรถประโยค หรือ สังกรประโยค มีอะไรเป็นบท ประธาน เป็นบทกิริยา เป็นบทกรรม เป็นต้น 5. กำหนดศัพท์ที่จะใช้ในประโยค โดยคิดศัพท์ไว้ล่วงหน้า ว่า