คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : หน้า 264/374

๒๔๘ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ (๓) บทที่แก้นั้น จะต้องมีน้ำหนักและได้ใจความคล้ายคลึงหรือ เสมอกัน ไม่นิยมใช้ศัพท์ที่เมื่อใช้แล้วทำให้ความขาดน้ำหนัก หรือความ หมายด้อยลงไป เช่น ความไทย : บทว่า ภิกฺขุ แปลว่า ผู้ขอ ฯ เป็น : ภิกขูติ ภิกฺขโก (ไม่ใช่ ภิกขูติ ยาจโก ซึ่งทำให้ความด้อยไป) หลักการแก้ความ การแก้ความ ก็คือการอธิบายความโดยยกบทตั้งขึ้นแสดงเพียง บทเดียว แล้วอธิบายความคลุมไปถึงบทอื่นๆ ด้วยอย่างหนึ่ง กับยก บทตั้งขึ้นอธิบายความไปทีละบท จนหมดกระแสความอย่างหนึ่ง ในการอธิบายความนั้น อาจมีเนื้อความเพียงประโยคเดียว หรือ สองประโยคหรือกว่านั้น หรืออาจมีประโยค ย ต เข้ามาแทรก เพื่อให้ เนื้อความกระจ่างขึ้น อาจมีประโยคอุปมาอุปไมย มีข้อความเปรียบเทียบ เข้ามาแสดงร่วมด้วย ซึ่งในลักษณะเช่นนี้แหละที่ทำให้เกิดความสับสน หรือความเข้าใจผิดขึ้นได้ง่ายๆ โดยเฉพาะเป็นการยากที่จะประกอบ ศัพท์และวางศัพท์ให้ถูกหลักเกณฑ์วิธีการได้ ในที่นี้จักชี้แจงพอเป็นข้อ สังเกต และพอเป็นแนวทาง ดังนี้ (๑) ในกรณีที่สำนวนไทยขึ้นบทตั้งแล้วลงว่า “เป็นต้น” แล้วอธิบาย ความไปหลายประโยคหรือหลายๆ คำ ซึ่งมากกว่าที่มีอยู่ในบทตั้ง อย่าง นี้ไม่ต้องใช้ อาทิ ศัพท์เข้ามา เพราะคำว่า เป็นต้นเป็นเพียงสำนวน การ