คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ : หน้า 160/374

๑๔๔ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ “เมื่อแต่งหรือแปลความไทยเป็นภาษามคธ ต้องให้ถูกหลัก และสำนวนตามภาษามคธ ไม่ใช่ตามภาษาไทยหรือสำนวนไทย หรือ ภาษาบาลีไทย” เช่น ความไทยว่าท่านสบายดีหรือ จะแต่งตามสำนวนไทยไป ซื่อๆ ว่า ก็ เต สปปาโย โหติ หรือ ก็ ตว์ สปปาโยสิ ย่อมไม่ได้ เพราะสำนวนมคธเขาไม่ใช้อย่างนี้ เขาใช้ว่า “กจจิ เต ขมนีย์” หรือ ขมนีย์ หรือ ขมนีย์ เต ดังนี้ หรือความไทยว่า หมอรักษาโรค จะแต่งว่า เวชโช โรค รกฺขติ ไม่ถูก เพราะแต่งอย่างนี้เรียกว่า เป็นภาษาบาลีไทย ต้องแต่งให้ถูก ตามสํานวนมคธว่า “เวชโชโรค ติกิจฉติ” ดังนี้ ตามตัวอย่างนี้ ก็พอจะมองเห็นได้แล้วว่า สำนวนภาษามคธ นั้นเป็นเรื่องสําคัญไม่น้อย หากใช้ผิดแล้วจะทำให้เสียความหมายและ ทำให้เจ้าของภาษาฟังไม่รู้เรื่องเอาเลยก็ได้ ในบทนี้ จึงจะได้กล่าวรายละเอียดในเรื่องสำนวนนิยม ล่าดับหัวข้อต่อไปนี้ สำนวนมคธ สำนวนไทยสันทัด สํานวนสอบภูมิ สำนวนนิยมทั่วไป ตาม