ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยคและส่วนของประโยค ๑๓
วิภัตติ จตุตถีวิภัตติ ปัญจมีวิภัตติ สัตตมีวิภัตติ ที่สัมพันธ์เข้ากับกิริยา
และ ศัพท์กิริยาวิเสสนะ วิกติกัตตา เช่น
ทุติยาวิภัตติ : (โส) ทุกปี ทุมมโน สตฺถิ สนฺติก อคมาส ฯ (๑/๓๖)
ตติยาวิภัตติ :
โส กร สถิริ อธิมุตฺตสิเนเหน ปัญห์ น
ปุจฺฉติ ฯ (๑/๕)
จตุตถีวิภัตติ : โส ต์ อาหริตวา ปุตฺตสฺส เภสัชช์ อกาส ฯ
ปัญจมีวิภัตติ : ปาปา จิตต์ นิวารเย ฯ (๕/๔)
สัตตมีวิภัตติ :
(๑/๒๓)
ตทา สาวตถิย์ สตฺต มนุสสโกฏิโย วสนฺติ ฯ
(๑/๕)
กิริยาวิเสสนะ : สตฺถา ปน เป็น หตุถินา อุปฏฐิยมาโน สุข
วสิ ฯ (๑/๕๓)
วิกติกัตตา ปาโป ชาโตสิ สามเณร ฯ (๑/๑๕)
:
บทอาลปนะ
บทอาลปนะ คือ บทที่แทรกเข้ามาเป็นคำร้องเรียกในประโยค
เวลาแปลต้องแปลก่อนที่จะแปลบทประธานในประโยค มีวิธีเรียก
สัมพันธ์เฉพาะตัวและไม่เข้ากับศัพท์อื่น เช่น
- ภนฺเต อิมสฺมึ สาสเน กติ ธุราน ๆ (๑/๗)
- วเทหิ ตาว อาวุโส ปาลิต ฯ (๑/๑๐)
- อัจฉริยา วต โภ ธมฺมเทสนา ฯ (๑/๗๐)