ปัญญาและอายโกศลในวิถีธรรม : หน้า 10/405

ประโยค~ วิถีธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๑ หน้าที่ ๑๐ ปัญญา เป็นโลกุตตรวิปัสสนาปัญญา ในคติที่ ๑ ความเจริญชื่อว่าทาย ความเจริญนี้มี ทาง คือสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์เสื่อมไปทาง ๑ ประโยชน์เกิดขึ้นทาง ๑ ความ ฉลาดใน ๒ ทางนั้น ชื่ออายโกศล คำบ่าวว่า "ในโกศล ๓ นั้น อาย- โกศลเป็นไฉน ? ผู้มีปัญญาว่า "เมื่อเรามีศีลธรรมเหล่านี้อยู่ อุตุธรรมทั้งหลายที่ยังไม่เกิดก็ไม่เกิดขึ้นด้วย อุตุธรรมทั้งหลายที่ เกิดขึ้นแล้วก็จะไปด้วย องค์เรามีศีลธรรมเหล่านี้ อุตุ ธรรมทั้งหลายที่ไม่เกิดก็ไม่เกิดขึ้นด้วย อุตุธรรมทั้งหลายที่ เกิดขึ้นแล้วก็จะไปเพื่ออิทธิพลูอายุญญูเต็มที่ด้วย" ปัญญาคือความรู้ทั่วไป ฯลฯ ความไม่หลง ความวิจารธรรมได้ ความเห็นถูกต้องในความไม่ เกิดขึ้นและความเสื่อมไปแห่งอุตุธรรมทั้งหลาย และในความเกิดขึ้น และความเจริญแห่งอุตุธรรมทั้งหลายด้วย แห่งผู้มีปัญญานั้น อันใด อันนี้เรียกว่า อายโกศล คำนี้ ส่วนความเสื่อมชื่อว่า อปปะยะ ความเสื่อมนันมี ๒ ทาง คือ ประโยชน์เสื่อมไปทาง ๑ สิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์เกิดขึ้นทาง ๑ ความ ฉลาดใน ๒ ทางนั้น ชื่ออายโกศล คำบ่าวว่า "ในโกศล ๓ นั้น อายโกศลเป็นไฉน ? ผู้มีปัญญาว่า "เมื่อเรามีศีลธรรมเหล่านี้อยู่