ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค- วิถีมารรเปลก ด คอต อ หน้าที่ 321
ที่เติบโตขึ้นเป็นต้น ในภาคอื่น (ภายหลัง) ก็ได้
แม้คำใดที่โจษกล่าวว่า "องค์" เมื่อผู้เสวย (ผล) ไม่
มี ผลนันจะมีแกใครเล่า ดังนี้ ขาพเจ้าจะฉลอในคำนี้ (ต่อไป)
[คำกล่าวเปรื่องเรื่องผู้สวย]
ความสมดิวา (มี) ผู้สวย ยอมเป็นอันสำเร็จ
ได้ด้วยความเกิดขึ้นแห่งผล เปรียบเหมือนความ
สมดิวาเมื่อผล เป็นอันสำเร็จได้ด้วยความเกิดขึ้น
แห่งผลของต้นไม้จะนั้น
[ขยายความ]
เหมือนอย่างว่าต้นไม้ จะเรียกว่ามีผลหรือว่าให้ผลก็ดิตตาม ก็
ด้วยความเกิดขึ้นแห่งผลไม้จึงเป็นส่วนหนึ่งแห่งธรรมทั้งหลายที่เรียกว่
ต้นไม้เท่านั้นเอง ฉันใด เทวดาหรือนูนีย์ก็ดี จะเรียกว่าสวย (ผล)
หรือจะเรียกว่าผู้ได้รับความสุข ผู้ได้รับความทุกข์ก็ด้วยความ
เกิดขึ้นแห่งผลคือสุขทุกข์ ซึ่งนับว่าเป็นอุปโลก (ของสวย) เป็นส่วน
หนึ่งแห่งนั้น ซึ่งบ่งชั้นทั้งหลายที่เรียกว่าทวดและมนุษย์ ฉันนั้นเหมือนกัน
เพราะเหตุนี้ ความหมายอะไร ๆ ด้วยผู้สวยอื่น (นอกไปจากนั้น)
ในข้อว่า ด้วยผู้สวย (ผล) นี้ หามิได้แหละ
- มหาคำขยายความว่า การเรียนวิชา การศึกษาศิลปะ และการประกอบโอสถ
ที่ทำไว้ในตัวเด็ก หาชัยไปฉงตัวกันนี้ถือเป็นใหม่ แต่ถ้าความเชี่ยวชาญวิทยา ความ
รู้ศิลปะ และความไม่มีโรค ซึ่งมีการประกอบไช้กันเป็นเหตุ ไมใช่ตัวต่างที่เติบโตเป็น
ได้ มันหาไม่น่ากันอันไม่ เพราะมันเกิดขึ้นในตัวว่าที่เติบโต ซึ่งเนื่องกันมาดอการ
สืบต่อแต่ตัวเด็กน้องเอง และวันเหตุมีการเรียนเป็นต้นเมื่อเป็นเด็กเสีย มันจะไปมีแต่
เหตุอื่นก็มาได้ เพราะเมื่อการเรียนเป็นต้นไม่มี มันก็ไม่มี