วิทยาธิบายแปล ภาค ๓ ตอน ๑ - หน้าที่ ๒๔ : หน้า 25/405

ประโยค ~ วิทยาธิบายแปล ภาค ๓ ตอน ๑ - หน้าที่ ๒๔ (หากมีคำถามว่า ถ้าความแปลความมึงกว่ากันแหงดูรูปไม่มี ดังกว่ามันใช่เหตุ (ให้ปฏิเสธ่าน) ไม่ สาธารณะกั่นและกัน ? (คำถามก็คือพี่ว่่า) ก็การนั้นจึงเป็นเหตุแห่ง ความแปลกันของปลาทูบ มีกัญเป็นต้นนั้น เพราะเหตุนัน ความแปลกันแห่งปลาทูบเหล่านั้น ย่อมเป็นเพราะความแปลกัน ของกรรม หาใช่เป็นเพราะความแปลกันของครูไป ด้วยว่า เมื่อ รูป (เกิด) มีความแปล (ยิ่งหย่อนกว่ากันขึ้น) ความผ่องใส (ประสาท) ย่อมไม่เกิดขึ้นเป็นเท็จ จริงอยู่ พระโบณาจารย์หลาย ทีกล่าวไว้ว่า "เมื่ออุครูบทั้งหลายเสมอกัน ความผ่องใส (ประสาท) จึงมี เมื่ออุครูบทั้งหลายไม่เสมอกัน ความผ่องใส ก็ไม่มี" ดังนี้ ก็ ในปลาทูบเหล่านั้นมีความแปลกัน เพราะความแปลกันแห่ง กรรมอย่างนี้ จัญและโสตรับรัตถุ (คือความดี ได้แก่รูปและเสียง) อันไม่ (มา) ถึงตัวได้ เพราะตาและหูเป็นเหตุแห่งวิญาญในวิสัย- รูปอันมีอาอภัยไม่ติด (กัน) ที่อาศัยของตนเลย (ส่วน) มานะวิจาร และกาย รับได้แต่วิสัยปี (มา) ถึงตัวเข้า เพราะมนะวิหากาย เป็นเหตุแห่งวิญญาณในวิสัยรูป อันดีที่อาศัยของตน ๆ อยู่แล้วนั่นเอง โดยเป็นที่อาศัย (ของวิสัยรู) และเป็น (วิสัยรูปในตัว) เองด้วย~ ๑. คือท่าที่อาศัยของตาทุกกับท่าที่อาศัยของรูปเสียงนั้นไม่ติดกัน ๒. คือท่าที่อาศัยของลิ้น รส ติดอยู่ในท่าที่อาศัยของมานะและวิจาร ส่วนโพฏักษะคิดอยู่ในกายของ เพราะโพฏักษะก็คือรูป ๑ วันเอาป