วิถีธรรมะแปล ภาค ๓ ตอน ๑ - หน้าที่ ๔๗ : หน้า 48/405

ประโยค - วิถีธรรมะแปล ภาค ๓ ตอน ๑ - หน้าที่ ๔๗ อังคาร (ร่วมกับโสมันัส ประกอบด้วยปัญญา ไม่มีใครจูงใจ) แต่ ว่าในภาคใด บุคคลเป็นผู้รับเลี้ยงดี คำทำความเห็นชอบให้ออกหน้า โดยนี้ที่กล่าวแล้ว (แต่ว่า) มักยกย่องด้วยอำนาจแห่งโทษมี อุปฐากดา (ความไม่เป็นผู้เสละเลย คือมีความอาลัยในไทย- ธรรม) เป็นต้นเสียก็ดี คนอื่น ๆ ชักจูงก็จะทำ ในภาคนั้น จิต (เช่น) นั้นแหละของบุคคลนั้นก็เป็นสังขาร (มีผู้ยึดจูงใจ) ก็แสดงว่า “สังขาร” ในอรรถนี้นั้น เป็นคำเรียกพุโธนะ (ความริเริ่ม ?) อันเป็นไปด้วยอำนาจแห่งตนหรือแห่งคนอื่นก็ถาม ส่วนว่า ในภาคใด พวกเด็กอ่อนที่เกิดความคุ้นเคยด้วยได้เห็น การปฏิบัติแห่งคนที่เป็นบุญธรรม พบทิฏฐูห์หลายเข้านี้เกิดโสมนัส ถ้วย ของที่อยู่ในมือก็น้อยดี ไหว้ดี ทันทีนั้น ในภาคนั้นจิตดวงที่ (คือที่เป็นบุญวุฒิ อังคาร) ย่อมเกิดขึ้นแต่เด็กเหล่านั้น แด ในภาคใด เด็กเหล่านั้น ญาติทั้งหลายชักจูงบอกให้ถวายให้ไว้วี จึง ปฏิบัติอย่างนั้นได้ ในภาคนั้น จิตดวงที่ ๔ (คือที่เป็นบุญวุฒิ ปัญญา) ย่อมเกิดขึ้นแก่เด็กเหล่านั้น ส่วนว่าในภาคใด บุคคลอาศัยความไม่พร้อมมูลแห่งไวยธรรม และปฏิฆาตเป็นต้น หรือความไม่มีแห่งเหตุของโสมันัสอื่น ๆ (เลย) เป็นผู้ปราศจากโสมันัสในวิบัติทั้ง ๔ ในภาคนั้น จิตอุเบกขาสหรค ๔ ที่เหลือ จึงเกิดขึ้นแล ถามวอร์กูลเป็น ๔ โดยประเภทแห่งโสมันต์ อุเบกขา ญาณ และสังขาร พิงทราบโดยนี้กล่าวมานี้