วิถีมุสลิมแปลก ภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๒ : หน้า 263/405

ประโยค - วิถีมุสลิมแปลก ภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๒ ในบทว่าอิหราบี ข้าพเจ้าทั้งหลายขอพึ่งว่า "อิหราบีเป็น ปัจจัยแห่งสังคมทั้งหลาย" นี่ไว้ก่อน ด้วยข้ออันนี้ควรจะกล่าว (ต่อไป) คือ (ปัญหา) ว่า "อิหราบีเป็นปัจจัยแห่งสังคมเหล่าไหน อย่างไร ?" ในความที่อิหราบีเป็นปัจจัยอย่างไรบ้างนั้น ท่านกล่าวไว้ว่างต่อไปนี้ [ปัจจัย ๒๔] ก็แล้วปัจจัย ๒๔ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ คือ เหตุปัจจัย อารัมเมบปัจจัย อธิปติปัจจัย อันตรปัจจัย สมันตร์ปัจจัย สห Zodiac ปัจจัย อัญญญัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อุปนิสสยปัจจัย บูรษปัจจัย ปัจจาสนปัจจัย อาสวนปัจจัย กัมมปัจจัย วิปปากปัจจัย อาหารปัจจัย อินทรีย์ปัจจัย มณฑปัจจัย มัคคปัจจัย สัมปฤตปัจจัย วิปปฤตปัจจัย คัดปัจจัย นัตถิปัจจัย วิคัปปัจจัย อวิตัปปัจจัย- [แก้เหตุปัจจัย] ในอุเทศมมหล่านั้น ธรรมที่ได้ชื่อว่าเหตุปัจจัย เพราะธรรมมัน เป็นเหตุด้วย เป็นปัจจัยด้วย คือ เป็นปัจจัยโดยเป็นเหตุ อธิบายว่า เป็นเหตุด้วย "พักไว้" (หรือ "หยุดไว้" ก็จะได้) ที่พักไว้ ก็เพราะพรรคมณฑา ข้อมีมาพึงเห็นความแล้ว ยังมีความที่ควรกล่าวอยู่ต่อไปอีก. 2. อติ. ป. ๑/๑/