การพัฒนาและความเข้าใจในปัญญา : หน้า 4/405

ประโยค - วิทยากรแปล ภาค ๑ ตอน ๑ หน้าที่ 4 แม่มองดูหาปะเก็๋ ว แม่ฟังเสียงหาปะเก๋ที่เขาเคาะเก๋รู้ แม่คมกลิ่นดู รู้แม่สุดๆ รู้ด้วยมือก็รู้ เหรัญญิกนันรู้ด้วยว่า "หาปะเก๋ นั้น ทำบ้านชื่อโน่น หรือที่คน ที่นรก ที่บ่อ ฯ หรือที่ฝังแม่บ่า ชื่อโน่น ฯ รู้แม่ (กระทั่ง) ว่า อาวยายชื่อโน่นนั่น ดั่งนี้ฉันใด ข้อ อุปมนี้ก็พึงทราบฉันนั้น แท้จริง สัญญา (ความรู้จัก) ก็เป็นราวะ การดูหาปะเก๋แห่งทารกยังไม่เดียงสา เพราะถือเอาแต่เพียงอาการที่ ปรากฏแห่งอารมณ์โดยเป็นสีเขียวเป็นต้น วิญญาณ (ความรู้แจ้ง) เป็นเหมือนการดูหาปะเก๋แห่งบรรพชาวบ้าน เพราะถือเอาดาราแห่ง อรามณ์ (ที่ปรากฏ) โดยเป็นสีเขียวเป็นต้นด้วย ให้ถึงความเข้าใจตลอด ตลอด ซึ่ง (ใดร) ลักษณะสูงขึ้นไปก็ได้ด้วย ปัญญา เป็นดังการดู หาปะเก๋แห่งหรรษูญ เพราะถือเอาดาราแห่งอารมณ์โดยเป็นสีเขียว เป็นต้นก็ได้แล้ว แล้วก็ยัง(ส่ง) ให้ถึงความเกิดปรากฏแห่งมรรคสูงขึ้นไปจากนี้ก็ได้ ด้วย เพราะเหตุนี้นั้น ความรู้โดยประการต่าง ๆ สงูว่าดาราแห่งอารมณ์ และอาการที่รับแจ้งได้ ความรู้นี้(และฉะนั้น) พึงทราบว่า เป็นความรู้ ทั่ว คำที่ว่า "ได้ชื่อว่าเป็นปัญญา เพราะอธิษฐานรู้ เป็นความรู้ ทั่ว คำที่ว่า "ได้ชื่อว่าเป็นปัญญา เพราะอธิษฐานรู้" นั้น ข้าแต่ฯ กล่าวหมายเอาความรู้ทั้งนี้แล ก็แล้วปัญญานี้นั้น สัญญาและวิญญาณมีอยู่ในจิตดูบทใด หาได้มี ในจิตดูบทนั้น (ด้วย) โดยส่วนเดียวไม่ แต่เมื่อได้ปัญญา (ด้วย) เมื่อนั้นก็แยกจากธรรม (คือสัญญาและวิญญาณ) เหล่านั้นไม่ได้ จึง ๑. มหาภูกว่า because ปัญญาย่อมไม่เกิดในจิตดูบทที่เป็นทุกข์และอุทกะ