วิจิตรธรรมภาค ๓ ตอนที่ ๑ : หน้า 134/405

ประโยค: วิจิตรธรรมภาค ๓ ตอนที่ ๑ หน้า ๑๓๓ สุขุมรูปและนิจพาน" วิจินฉัยโดยส่งเขาและโดยพลการ บันฑิตพึงทราบดังกล่าวมา ฉะนี้ [โดยเป็นสิ่งพึงเห็น] ส่วนในข้อว่า "โดยเป็นสิ่งพึงเห็น" นี้ มีวิจารณ์ฉัยว่า "อยตนะ ทั้งหลายที่เป็นสังกะตะทั้งสิ้น พึงเห็นโดยความไม่มา และโดยความไม่ จากไป จริงอยู่ อยตนะเหล่านั้น ก่อนเกิดขึ้นก็มีได้มาแต่ไหน ๆ ทั้งเบื้องหน้าแต่เสื่อมไปมีได้ไปในที่ไหน ๆ โดยที่แท้ ก่อนเกิดขึ้น มันยังไม่ได (มี) สภาพ เบื้องหน้าแต่เสื่อมไป มันก็เป็นสิ่งที่มี สภาพอันแตกไปแล้ว ในท่ามกลาง (ระหว่าง) ต้านกับปลาย ก็เป็น สิ่งไม่มีอำนาจเป็นไป เพราะมีความเป็นไปในเรื่องด้วยปัจัย เพราะ เหตุนี้น อตนะเหล่านั้น บันฑิตพึงเห็นโดยความไม่มา และโดย ความไม่จากไปเกิด นียเดียวกันนั้นพึงเห็นโดยไม่มีความดำริ และโดยไม่มีความ ขวาขยาย จริงอยู่ ความดำริอย่างนี้เองไม่มีแก๊จูและรูปเป็นต้นว่า "โอ๋ ชื่อว่าจะญาณพึงคิดนี้ในเพราะความพร้อมเพรียงของกิจหลาย เกิด" ทั้งจักษุและรูปเป็นต้นเหล่านั้นไม่ดำริ ไม่ถึงความขวนขวายโดย ความเป็นทาวรรกีดี โดยความเป็นวัตถุกดี โดยความเป็นอารมณ์กดี ปาฐะพิมพ์ไว้นี้เป็น นิคเนโต เข้าใจว่า ลาดเคลื่อน ที่ерเกิดเป็น นิค…