ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - วิวัฒนาการเปล ภาค ๓ หน้าที่ 223
[ความหมายของคำปฏิสนธิสมมุตา]
ส่วนความ (ต่อไป) นี้ เป็นความหมายสังเขปในปฏิสนธิสมมุตา
และปฏิสนธิบุรณธรรมนัน
ธรรมที่เป็นปัจจัยทั้งหลาย ฟังทราบว่าชื่อ ปฏิสนธิสมมุตา ธรรมที่
เกิดเพราะปฏิสนธิทั้งหลาย นั้น พึงทราบว่าชื่อปฏิสนธิสมมุติธรรม หาก
มีคำถามว่า "ข้อฉันจะทรงราชอย่างไร ?" พึงแก่รู้ "ทรงได้โดย
พระดำรัสของพระผู้มีพระภาคเจ้า" จริงอยู่พระผู้มีพระภาคเจ้า เมื่อ
ทรงแสดงปฏิสนธิสมมุติในพระสูตร อันว่าด้วยการแสดงปฏิสนธิสมมุติ
และปฏิสนธิบุรณธรรมไว้ดังนี้ว่า "อุกกฤษฎุหลาย ก็ปฏิสนธิสมมุติ
เป็นอย่างไร" ดูก็รู้กันทั้งหลาย รามะรนจะมีเพราะปัจจัยคือชาติเหตุ
เพราะความเกิดขึ้นแห่งพระตถาคตทั้งหลายก็ตาม เพราะความไม่เกิด
ขึ้นแห่งพระตถาคตทั้งหลายก็ได้ ธ๔นู้นั้น ธรรมบุตตา (ความ
ตั้งอยู่แห่งธรรมดา) อันนั้น ร่มนิมิตตา (ความแน่นอนแห่งธรรมดา)
อันนั้น อีกปุปปัจตา (ความที่สิ่งนี้เป็นปัจจัยของสิ่งนี้) อันนั้น ก็ downgt
อยู่บน ตกตาคามรังถึงอันนั้นเข้า ครับก็ถึงบ้านแล้วจึงบอกจึงแสดง
จึงบัญญัติตั้งขึ้นเพื่อแสดงแจ้งออกเพื่อทำให้ชื่น ท่านทั้งหลายของดูเถิด
ดังนี้เป็นต้น และตอบว่า "อุกกฤษฎุทั้งหลาย ย ธรรมธ มีเพราะปัจจัย
คือชาติ ชาติมีเพราะปัจจัยคือ พ ฯ สังขาทั้งหลายมีเพราะปัจจัย
คือวิชชา เพราะความเกิดขึ้นแห่งพระตถาคตทั้งหลายก็ตาม เพราะ
ความไม่เกิดขึ้นแห่งพระตถาคตทั้งหลายก็มา ฯ จนกออกทำให้
ง่ายขึ้น ท่านทั้งหลายของดูเถิด" และตอบว่า "อุกกฤษฎุทั้งหลาย