วิถีธรรมในกลุ่ม ๓ ตอนที่ ๑ : หน้า 370/405

ประโยค - วิถีธรรมในกลุ่ม ๓ ตอนที่ ๑ หน้า ৩๖๙ [วิจัยฉบับโดยสุตนะ] ข้อความ 'โดยสุตนะ' มีวิจัยฉบับว่า ก็แอลกซิ่งขบวนทั้งหลายมี บุญญาภิสังขารเป็นต้นนั่นแหละ แม้กล่าวมาแล้วในตอนแก่สงบ เช่น ดังที่กล่าวในตอนแกลพ (นี้) เหมือนกันก็จริง แม่เมื่อเป็นเช่นนั้น อดีสงบตอนก่อน ท่านกล่าวไว้โดยเป็นอดีตธรรม เพราะเป็นปัจจัย แห่งปฏิสานในภพนี้ (แต่) อดีสงบตอนนี้กล่าวโดยเป็นปัจจุบันธรรม เพราะเป็นปัจจัยแห่งปฏิสานในภพต่อไป เพราะฉะนั้น การกล่าว (ถึงอดีสงบ) ช้าจึงยังมีประโยชน์แท้ หรือ (อีกตัวอย่างหนึ่ง) ในตอนก่อน เจตนาท่านน่ะท่านกล่าวว่าเป็นสงบ เพราะว่า ใน อดีสงบ ๓ นั้น บุญญาภิสังขารเป็นใน เจตนาเป็นคุณสมบัติความ... (นี้เรียกว่าบุญญาภิสังขาร) ดังนี้เป็นต้น แต่ในตอนนี้ แมธรรมทั้งหลาย ที่สัมปูตกับเจตนา ท่านก็คกล่าวด้วยโดยคำว่า "แม่ธรรมที่เป็นภาคมี ทั้งปวง (ก็คือวรรณกรรมภาพ)" ดังนี้ อันที่ ก่อน กรรมที่เป็นปัจจัย แห่งวิญญาณเท่านั่น ม่านกกล่าวว่าจะเป็นสังขาร มานี้ แมธรรมที่ยิ่งสัตว์ ให้เกิดในอธิษฐานภพ ท่านก็กล่าวด้วย จะกล่าวมากไปทำไม ใน บทว่า 'อวิชชาปัจจุบนา สุขวนา' นั้น ก็ญาณฤกษ์ของบุญญาสังขารเป็นต้นนั่นแหละ ท่านก็คกล่าวแต่ธรรมนี้เป็นคุณและอฉล ส่วนในบทว่า 'อุปาทาน- ปัจจอา ภาว' นี้ ท่านก็คำธรรมทั้งที่เป็นคุณ ทั้งเป็นอูกส ทั้งที่ เป็นอปายากฤก คื เพราะ (ในตอนนี้) ลงเผาะให้ดูอุปบิดพาดด้วย เพราะฉะนั้น การกล่าวนี้ จึงยังมีประโยชน์แท้ วิจัยฉบับโดยสุตนะในบทนี้ พึงทราบโดยคยตั้งกล่าวมาจะนี้ อีกประการหนึ่ง