การจัดดอกไม้ในศิลปะไทย : หน้า 211/450

ประโยค (ต่อ) - ดูดซับส่วนปากกาแปลภาค ๑ - หน้าที่ 210 ดอกปทุมเป็นต้นที่มีงาม หรือในดอกไม้ทั้งหลายอันมีขั้ววาว. จริงอยู่ ดอกไม้ที่ร้อยธรรกับกัน หรือ ขั้วกับวันเอง ชื่อ คณิกุมะ..แม้ คณิกุมะนั้น กิฏฐุ หรือ กิฏฐุฉะทำองค์ก็ได้ ใช้ให้น้อยด้วยอ้อมเป็น อกปะกะดี ย่อมไม่ควร. แต่จะใช้ให้ท่านอาจเป็นต้นว่า "งรู้" อย่างนี้ ทำได้อย่างนี้แล้วจะพึงงาม, จงทำดอกไม้ทั้งหลายเหล่านี้ไม่ให้กระจัดกระจาย" ดังนี้ ควรอยู่. การเอาถ่าย หรือ ปอเป็นต้น ร่อกล่าวดอกไม้มีดอกมะดิษเป็นต้น ด้วยอำนาจบัยเบียบดอกไม้มีขั้วข้างเดียวและมีขั้วสองข้าง (ด้วยอาณาจาร มาลัยต่อกันและมาลัยเรียกกัน) ชื่อว่า โคปิมะ..คนทั้งหลาย ทบปอ หรือ เชือกเป็นสองเส้น และร่อดอกไม้ไม่มีขั้วเป็นต้นในปอ หรือล็อคกันแล้ว้งได้ตามลำดับ, ดั้งกล่าวว่า โคปิมะเหมือนกัน. โคปิมะทั้งหมด ไม่ควร โยนหรือกันเหมือนกัน. ที่ชื่อว่า เวริมะ คือ ดอกไม้ที่คนทั้งหลายเสียดอกไม้ที่มีขั้ว มีดอกมุเลินเป็นต้น ที่ขั้ว หรือ เสียดอกไม้ที่ไม่มีขั้ว มีดอกพิกลเป็นต้น ภายในช่องดอก ด้วยเส้นตาลเป็นต้น แล้วรอไว้ ชื่อว่า เวริมะ. แม้ดอกไม้นัน ก็ไม่สมควร โดยยึดนอกจากเหมือนกัน. กึคนบางพวกเอาหนาม หรือ เสี้ยนตาลเป็นต้นปักทีนกลัว แล้ว เสียดอกไม้ไว้ที่หนามเป็นต้นนั้น. บางพวกเสียบดอกไม้ไว้ที่หนาม. บางพวกเสียบดอกไม้ไว้ที่หนาม ซึ่งปักไว้ที่ตร และฝา เพื่อกระทำกันดรดดดดไม้และเรือนยอดดอกไม้. บางพวกเสียบดอกไม้ไว้ที่หนามซึ่งผูกไว้ที่พาณฺธรรมาสน์. บางพวกเสียบดอกไม้ไม่มี