การอธิบายคำศัพท์ทางพระพุทธศาสนา : หน้า 219/450

ประโยค (ต): ดูู้อดมิลนปาตากแลป ภาค ๑ หน้าที่ 218 บทว่า อภิญญาเตน คือ มีการเดิน. บทว่า ปฏิญญาเตน คือ มีการถอยกลับ. บทว่า อโลลินเตน คือ การมองดูไปข้างหน้า. บทว่า วิโลลินเตน คือ ดูข้างในบ้างข้างนี้บ้าง. บทว่า สมภูมิชินเตน คือ การคุ้ยเขอะอวะเข้า. บทว่า ปลาสิตเตน คือ การหยิบข้อเหล่านั้นแหละออก. ในบทธ่วงเป็นดต้นวิถีในราวถอดถ่านบุตร มีคำอธิบว่า "เป็นผู้มีการเดินไปข้างหน้า ถอยกลับ เหลือช้าย แลวกาว คู้เข้า เหยียบออก อันน่าเลื่อมใส เพราะถูกควบคุมด้วยสติสมัญญะ." บทว่า โอกนิฏฐตญฺญ คือ มีญญาทอดลงเบื้องต่ำ. บทว่า อิริยาปลสมุปฺโป มีความว่า มืิอริยาบถเรียบร้อย เพราะมีร้อยก้าวไปข้างหน้าเป็นต้น อันน่าเลื่อมใสเน้นนั้น. บทว่า กูวาย ตัดเป็น โก ยอ่ แปลว่า ภิกษุนี้เป็นใคร? บทว่า อพฺพพโว วิว มีความว่า ได้ยินว่า ชนทั้งหลายเรียก คนอ่อนแอว่า อพฺพะ. ก็คำกล่าววันนี้ เป็นไปในอรรถว่าอย่างยิ่ง, เพราะฉะนั้น จึงมีคำอธิบาว่า "เหมือนคนอ่อนแอเหลือเกิน." ด้วยบทว่า มนุทุมฺโท ชาวบ้านย่อมแสดงคุณแท้ๆ โดยเป็น โทษอย่างนี้ว่า "เป็นผู้่อนแอบน่ากระกลิ้ง คือ อ่อนเปลี้ยกายหนา" เพราะเป็นผู้มี อิริยาบถมีก้าวเดินเป็นด้น้นไม่ปราศเปรียบ. บทว่า ภควกภควิโก วิย มีความว่า เพราะท่านเป็นผู้มีจัญ ทอลง ชาวบ้านจึงสำคัญพูดว่าน "ภิฏฐุนี้ทำหน้าสังข์ มีหน้าวีว"