ทัศนสิ่งปลากินแปล ภาค ๑ : หน้า 381/450

ประโยค (ตอน) - ทัศนสิ่งปลากินแปล ภาค ๑ หน้าที่ 380 สองบทว่า อุณภู ปัจจุบัติ มีความว่า ภิกษุฉันว่า "มาตร ของท่านนี้ ราคาเท่าไร ?" แต่เมื่อเจ้าของมาตรกล่าวว่า "ราคา เท่านี้" ถ้าปัยณคณะของภิกษุนี้ราคามาก และภิกษุตอบอุจาเก นั่นไปอย่างนี้ว่า "อุบาสก ! วัดของเรามีราคามาก ท่านจงให้ บาตรของท่านแก่คนอื่นเถิด." ฝ่ายอุบาสกได้ยินคำนี้ กล่าวว่า "ผมจะเอากระถางอันนี้" จะรับเอาว่าไรก็ได้ "ผมจะถมกระถางอื่นให้ดี" จะรับเอาว่าไรก็ได้ ถ้าปัยณคณะของภิกษุนี้ราคา เท่านั้น ถ้าปัยณคณะนี้มีราคาแพง, สิ่งของ ฯ ภิกษุมีราคาถูก, และเจ้าของบาตรไม่รู้ว่าของนั้นราคาถูก, ภิกษุอย่าพึงรับเอามาตร. พึงบอกว่า "ของ ฯ เรา มีราคาถูก." จริงอยู่ เมื่อภิกษุกล่าวหลอกลวงว่า มีราคามารับเอา (มาตร) ไป จะพึง ความเป็นผู้มีอูนซึ่งรับให้ตรา สิ่งของแล้วปรับอาบัติ ถ้าเจ้าของ บาตรกล่าวว่า "ช่างเถอะ" ขอรับ ! ที่เหลือก็เป็นบุญแต่ผม แล้วถวาย, ควรอยู่. สองบทว่า กฎปัยณการสุด อาจกุฎิ มีความว่า ภิกษุท่าน อื่น วันคนนั้นรับบาตรจากมือ โดยที่สุดแก้เป็นมาตร หรือพี่น้อง ชายของเขา ให้เป็นกฎปัยณการแล้วบอกว่า "เธอจงถือเอาสิ่งนี้ด้วย สิ่งนี้ให้ด้วย." ถ้าติฎหรือพี่นองชายนัน เป็นคนฉลาดคัดเลือกต่อรอง ซ้ำ ๆ ซาก ๆ แล้วจึงรับเอา ภิกษุผู้ยืนอยู่ ถ้าเขาเป็นคนไม่ฉลาด ไม่รู้จักที่จะถือเอา พ่อค้า จะลวงเขา, ภิกษุซึ่งบอกกล่าวว่า "เธอ อยู่เจอ" ดังนี้. ในคำว่า "เรามีสิ่งนี้" เป็นต้น มีวินิจฉัยดังนี้ :- อภิญญา