การสอบสวนและการพิสูจน์แห่งธรรม : หน้า 151/450

ประโยค(ฎ) - ดูตัวสมุนปลากากาแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 150 ท่าน ๆ เถิด " ให้แสงหาหพระธรรอเอง แล้วพึงระลึกอธิกรณ์นั้น โดยธรรม โดยวิธี โดยสัตถุคฤษ ซึ่งเป็นเครื่องระลึกอธิกรณ์นั้น ก็โดยธรรมวิธียและสัตถุคฤษนั้น เรื่องที่เป็นจริง ชื่อว่า ธรรม. การโจมและให้การ ชื่อว่า วิญญาณ ฌฏิสมบัติและอนุสาวนาม- สมบัติ ชื่อว่า สัตถุคฤษ เพราะฉนั้น เมื่อโจทยกย่อมเรื่องขึ้นฟ้อง พระวิญญาณธิรพถามจำเลยว่า " เรื่องนี้ จริง หรือ ไมจริง ?" พระ วิญญาณสอบสวนเรื่องอย่างนี้แล้ว โง่ด้วยเรื่องที่เป็นจริง ให้จำเลย ให้การแล้ว พิสูจน์ธิรนั้นด้วยฌฏิสมบัติและอนุสาวนามสมบัติ. ถ้าว่า ในโจทยกและจำเลยนั้น โง่ก็ดีอธิร โง่ก็ดีผู้ เป็นอธิร และโจทยก้ออธิรนั้นเป็นพาล ไมลดา, พระวิญญาณไม่พิษให้การซักถาม แก่เธอ แต่จำให้ก้ออธิรชั้น เป็นบัดติต เสียลงดาด สามารถ จะกลบกลืนให้สำเร็จได้ ด้วยเรื่องที่ได้เห็น หรือด้วยเรื่องที่ได้ยิน, พิใจให้การซักถามแก่โจทยกนั้น แล้วกระทำกรรมตามปฏิญญาของ จำเลยเป็นอธิรชั้นแล้ว. ถ้าลักษีไทลอธิรอธิร, และอธิรนั้นเป็นคนโง่ ไม่ครีอธิรเวลา ไมอาจจะให้คำตอบข้อคำถามได้, พระวิญญาณ พิใจแก้แก่ว่า " ท่านโจทยกิรนี้เพราะเรื่องอะไร ? เพราะเรื่อง