ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค(ตอน) - ดูเหตุสมุนปลากาสิกามาแปล ภาค ๑ หน้า ๑๙๘
จิรวรรณที่ ๑ ศิกขาบทที่ ๕
พระธรรมนิวรเปลือกหนศิกขาบท
จิรวรรปฏิกูลหนศิกขาบทว่า ตน สมญ เป็นกัน ข้าวเจ้า
จะกล่าวต่อไป:- ในจิรวรรปฏิกูลหนศิกขาบทนั้น มิวนิจฉาดังต่อไปนี้:- [แก้รัคคิศัพท์เรื่องปฐมบัญญัติ]
บทว่า ปิณทบทปฏิกูลตุฎา ว่า กลับจากนิบณฑต.
ข้อว่า เอย อนุสรณ์ ตนปฏุฏม มีความว่า เมื่อพระผู้มี
พระภาคเจ้าได้ทรงบัญญัติหนศิกขาบท ภาคอุบาลวรรณเดินเข้าไป
ทางปัจจันวัน.
บทว่า กกตมม ได้แก่ ผู้กระทำโศรกรรม. มีคำอธิบายว่า
"ปล้นกันทะของผู้อื่นด้วยกระกรรมมีการตัดช่องเป็นต้น."
บทว่า โจรตามติโก ได้แก่ หัวหน้าโจร. ได้ความว่า หัวหน้า
โจรนั้นรู้จักพระเถรีมาก่อน ; เพราะฉะนั้นแล้ว เมื่อไปยังน่านของพวก
โจร เห็นพระเถรีนั้น จึงกล่าวว่า "พวกเธออย่าไปน่านนั้น จงมา
ทางนี้ทั้งหมด" ดังนี้ แล้วได้พวกโจรหลั่นนั้นไปทางอื่น.
สอนว่า สมาธิมา ภูจิตตวาม มีความว่า ได้ความว่า
พระเถรี ออกจากสมาธิในเวลาที่กำหนดไว้นั้นแล. แม้นายโจรนั่น
ได้พูดอย่างนั้น ในขณะนั้นเหมือนกัน; เพราะฉะนั้น พระเถรีนั้น
จึงได้ยิน. ก็แล้วพระเถรี ครับ ได้ยินเสียงนั้นจึงคิดว่า "บัดนี้