การตีความในพระไตรปิฎก : หน้า 317/450

ประโยค (๑) - ดูดซับส่วนปลาสักกาแปล ภาค ๑ - หน้า ที่ 316 สองเท่าวุ อุปญูมิ โหติ ได้แก่ เป็นทรัพย์ที่เตรียมไว้ คือ รวมรวมไว้แล้ว ก็เพราะด้วยคำว่า หิริฺโณ วา เป็นดังนี้ ย่อมเป็นอันพระผู้มีพระภาคเจ้ากระจ่างความที่มูลจิวิจฉานั้น เป็นของอันขาดไปนั้นตรเตรียมไว้แล้ว ; นั่นนะ พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงไม่ทรงยกบทว่า "อุปญูมิ นาม" ขึ้นแล้วจัดบทชนะแยกไว้ต่างหาก พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงหมายถึงทรัพย์ ที่เตรียมไว้จึงตรัสว่า อิมิน เป็นดังนี้ เพราะเหตุนี้แหละ ในบทชนะแห่งว่า อิมิน นั้น จิงตรัสว่า "ปัจจุปุอิสิทนา" กล่าวคือ ด้วยทรัพย์ที่เจ้าจัด ในคำว่า อุปญามสุภาม นี้ เป็นคำสนวม แต่ความหมาย ในคำว่า อุปญทาสามิ นี้ ดังนี้ว่า "ข้ามเจ้าจักรวมแก้กอญ ผู้มิฉอ่นี้." เพราะเหตุนี้แหละ เ มในบทชนะแห่งว่า "อุปญามสุภาม" นั้น พระองค์จึงตรัสว่า "ทุตสามิ" แปลว่า รำกัลาย. ในคำว่า ตณร เจ โอโล ภิฺญ นี้ มีการเชื่อมโยงอย่างนี้ว่า "ถ้าภิกษุนั่น เขามีได้ปราโมทย์ไว้ก่อน เข้าไปหาแล้ว ถึงการกำหนดในจริว ในสำนักของพ่อเจ้าเรือน หรือแม่เจ้าเรือนนั้น. บรรดาบทแห่งนั้น เมื่ออรรถแห่งว่า "อุปสงฺมิทว่า" แปลว่า เข้าไปหาแล้ว นี้สำเร็จด้วยบทว่า "คุณควา" แปลว่า ไป แล้ว" นี้แหละ พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า "สู่เรือน" ดังนี้ ด้วยอำนาจโวหารข้างมา. เนื่องความในบทว่า คุณควา นี้ อย่างนี้ว่า