ดูอดีสมงปลาสากามเปลอ ภาค ๑ : หน้า 437/450

ประโยค (ตอน) - ดูอดีสมงปลาสากามเปลอ ภาค ๑ - หน้า ที่ 436 ปัดตวรรค์ที่ ๑ สักขาบที่ ๗ อังเจกวิจาริสักขาบ อังเจกวิจาริกล่าวว่า โตน สยมยบ เป็นต้น ข้าพเจ้าจะกล่าวต่อไป:- ในอังเจกวิจาริขบั้นนั้น มิวินิจฉาดงต่อไป:- บทว่า ทาสหานาคดี มีความว่า วันทั้งหลาย ๑๐ ชื่อว่า ทาสหานะ (วันปรุงมีครบ ๓ เดือนแห่งเดือนกัณฑกติกา) ยังไม่มาโดย วัน ๑๐ นั้น ชื่อว่า ทาสหานตกะ. อธิบาว่า "ยังไม่มาถึง ๑๐ วัน" ในวันปรุงมีทั้งไม่ถึง ๑๐ วันนั้น. กล่าวว่าดังในจรรอแหน้สตน สัตติวิธีด้อ่ำนางแห่งอังจันตสังโยค. เพราะเหตุนี้นั่นแหในบท-ภาชนะแห่งบทวินัยว่า "ทาสหานคิด" นั้น จึงตรัสว่า "ทาสหานาคตาย." ก็กล่าวว่า "ปวรฉย" นี้ เป็นคำประกอบตามความไม่ ลง เพื่อจะบงบงความว่ารู้ว่า "ทาสหานาคต" โดยสรูป. [อธิบายการเกิดขึ้นแห่งอังเจกวิจาริ] บทว่า กฎติดตามสิกขาปฏิญญ์ แปลว่า วันปรุงมีครบ ๓ เดือน แห่งเดือนกัณฑดิกตัน. แม้ในบทว่า กฎติดตามสิกขาปฏิญญ์ นี้ ก็เป็น ทุติว่าวติลงในอรรถแห่งสัตติวิธี โดยยิ่งก่อนเหมือนกัน เพราะประกอบตามหลังบทนั้น. มีคำอธิบ่าว่า "วันมหาปรวาณแรก ตรัสเรียกว่า 'ทาสหานาคต' ตั้งแต่กาลใดๆ ไป, ถ้ามันว่าจัดเจกวิจาริ พิงเกิดขึ้นแก่อีกแน่นอนตลอดดาวันที่เดียว (ใน ๑๐ วันนั้น ววันใดวันหนึ่ง), ก็หมายรู้ว่า นี้เป็นอังเจกวิจาริ (อิจิวรีบ่วน) พึ่งรับไว้ได้