การศึกษาฝ่ายค้นธรรม : หน้า 77/604

2.1.3 การศึกษาฝ่ายค้นธรร นับแต่วันแรกของการบวช พระภิษุสุดศึกษาทั้งภาคบริษัทและปฏิบัติ ควบคู่กัน ในฝ่ายปริยติท่านท่องบทสวดมนต์จบทั้งเล่มรวมทั้งพระปริยโมกข์ ด้วยภายในพระราชก จระหว่างที่ท่องบทสวดมนต์นั้นท่านสะดุดใจกับคำว่า "อภิชาชปจูยา" เมื่อไปสอบถามความหมายจากพระภิษุภายในวัดก็ได้ คำตอบว่า ถ้าอยากรู้ต้องไปเรียนที่กรุงเทพฯ เมื่อเวลาผ่านไปรา1 7 เดือนเศษ หลังจากการอุปสมบทท่านจึงเดินทางมาจำพรรษาที่วัดพระเชตุพนฯ เพื่อศึกษา เล่าเรียนพระธรรมวินัย ในขณะนั้น ยังไม่มีการแปลงพระไตรปิฏกเป็นภาษาไทยอย่างเป็นเรื่องเป็น ราว แม้นเนื้อหาบางส่วนจะเคยมีการแปลออกมาบ้างตั้งแต่ยุคกรุงศรีอยุธยาแล้ว แต่มิได้แพร่หลาย2 ผูสนใจศึกษาพระธรรมวินัยจึงต้องเรียนภาษาบาลี โดยเริ่ม ต้นจากการท่องสูตรเรียนมูลกัลยาณ3 จบไวยากรณ์แล้วจึงเริ่มแปลคำศัพท์ตาม 3 มูลกัลยาณ มีชื่อเต็มว่า คัมภีร์กัลยาณมูลภาค 1 เป็นแบบแผนสำลีวางในที่เรียบเรียงโดยพระ เทรชาวไทยผู้คลาดในบาลีไวยากรณ์โดยเก็บสาระแม่นจากคัมภีร์กัลยาณอันดั้งเดิมมาเรียบ เรียงใหม่ ใช้เป็นแบบในการศึกษาบาลีไวยากรณ์ในสมัยก่อนมาหลายยุคหลายสมัยก่อนที่จะปรับเปลี่ยนเป็น หลักสูตรบาลีไวยากรณ์แบบใหม่ในปัจจุบันซึ่งได้ปรับตราให้เข้าใจง่ายขึ้น (ข้อมูลอ้างอิงจาก) 2 การแปลพระไตรปิฎกเป็นภาษาไทยอย่างเป็นเรื่องเป็นราวและครอบคลุมตั้งแต่ปี พ.ศ. 2483 โดยดำรจาของสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสสเทวมหาเถร) วัดสุทัศน์ เทววราราม เป็นโครงการในพระบรมราชูปถัมภ์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวองค์ปัจจุบัน มี พระมหาเถรและพระเถรานุวัตรยูร่วมกันดำเนินเป็นคณะ แล้วเสร็จและจัดพิมพ์เป็นเล่ม ครั้งแรกที่พิมพ์ลอง 25 พฤศจิกายนในปี พ.ศ. 2500 ในโรงพิมพ์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระองค์ปัจจุบัน 3 มูลกัลยาณ มีชื่อเต็มว่า คัมภีร์กัลยาณมูลภาค 1 เป็นแบบแผนสำลีวางในที่เรียบเรียงโดยพระ เทรชาวไทยผู้คลาดในบาลีไวยากรณ์โดยเก็บสาระแม่นจากคัมภีร์กัลยาณอันดั้งเดิมมาเรียบ เรียงใหม่ ใช้เป็นแบบในการศึกษาบาลีไวยากรณ์ในสมัยก่อนมาหลายยุคหลายสมัยก่อนที่จะปรับเปลี่ยนเป็น หลักสูตรบาลีไวยากรณ์แบบใหม่ในปัจจุบันซึ่งได้ปรับตราให้เข้าใจง่ายขึ้น บทที่ 2 ข้อมูลพื้นฐาน | 45