หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ : หน้า 40/604

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในอาณาบริเวณต่าง ๆ ยังดำเนินต่อเนื่องมา ถึงปัจจุบัน วิทยาการในการเขียนที่ลากมาเป็นเครื่องมือสำคัญในการสืบทอด และเผยแพร่ถ่ายทอดผลกระทบต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในหลายด้าน ที่แตกต่างกัน10 ในด้านหนึ่งการเขียนช่วยให้ชาวพุทธสามารถถรงรักษาคำสอน เก่าแก่ไว้ได้โดยไม่ผิดเพี้ยนไปจากเนื้อหาที่เคยท่องจำซึ่งกันและกันโดยบูรณะ โดยการคัดลอกเนื้อหาต่อมาเรียง ๆ ในขณะที่ฉบับเดิมเสมอสลายไปตาม กาล11 ในบางภาวะที่การเผยแผนแบบปากเปล่าทำไมได้หรือเข้าไม่ถึง การเขียน อาจเข้าถึงได้ ทำให้การเผยแผ่เป็นไปอย่างรวดเร็ว ทั่วถึง และกว้างขวางขึ้น อย่างไรก็ดี ธรรมชาติของการเขียนซึ่งเป็นการสื่อสารทางเดียวได้ลดทอนความ สามารถของผู้รับสารที่จะเข้าใจของผู้สามารถทอดได้อย่างลึกซึ้งซึ่งเป็นสิ่งที่ เคยสื่อได้จากการถ่ายทอดโดยตรง การขยายความจึงเกิดขึ้นเพื่อทดแทน “นัย” ที่ขาดหายไป12 วรรณกรรมพระพุทธศาสนาเกิดขึ้นหลายรูปแบบเพื่อเชื่อมโยง คำสอนในอดีตให้เนื่องกับปัจจุบัน มีทั้งการอธิบายธรรมะแบบทั่ว ๆ ไป การเดิน เรื่องเป็นนิทานหรือเรื่องเล่า ขยายความในรูปแบบของหลักปรัชญา หรือแบบ 10 มีข้อความว่าวัตถุประสงค์ในการบันทึกคำสอนด้วยการเขียนของเราวาระเริ่มต้นกับของมหายาน ดูจะแตกต่างกัน ในขณะที่เราวาดบันทึกคำสอนเพื่อ “เก็บรักษาคำสอนไว้ไม่ให้สื่อหายไปตาม ความทรงจำ” มหายานกลับใช้การเขียนในการเผยแผ่คำสอน ดังจะเห็นได้จากตอนท้ายของพระสูตร มหายานที่มีข้อความแนะนำให้ติดลอก เผยแพร่คำสอนในคำรบนี้ออกไปให้มากที่สุด และกล่าว ถึงอิทธิพลสูงยิ่งของการคัดลอกและเผยแพร่คำสอนนั้นผู้ถือไม่มาก 11 กระนั้นก็เป็นไปได้ว่าจะมีการคัดลอกแต่ละครั้งอาจเกิดความผิดพลาดได้ และผู้ที่คัดลอกอาจจือโอกาส ปรับแก้ข้อมูลบางแห่งที่ตนเข้าใจว่าต้องกว่าดังจะเห็นได้จากการศึกษาคัมภีร์ว่าแต่ละ ฉบับมีจุดแตกต่างกันอยู่ประมาณน้อยบ้าง 12 นักวิชาการหลายท่านมีความคิดเห็นว่าการเขียนเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ เกิดการปรับเนื้อหาของคำสอนนี้บันทึกไว้ (Falk and Karashima 2013: 100)