ผลแห่งพุทธาบูติในแสนกับการปฏิบัติ : หน้า 397/604

ผลแห่งพุทธาบูติในแสนกับแต่กนี้ เราได้ทำกรรมอันได้ไว้ในกาลนั้น ด้วยผลแห่งกรรมั้นเราไม่รู้จักคดีเลย นี้เป็นผลแห่งพุทธาบูติคุณเฉพาะเหล่านี้คือปฏิสมัยท4วีมนุขและอัญญา16 เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า เราได้ทำเสร็จแล้วดังนั้นแล้ว (บ.อป. 32/23/99) มีข้อสังเกตว่า สำหรับอริยสาวก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ทรงแนะนำให้เจริญพุทธาบูติ ดังมีบันทึกไว้ในพระไตรปิฎกว่า ครั้งหนึ่ง พระเจ้าหานามะทุลามพระพุทธองค์ว่า อริยสาวกผู้ได้บรรลุผล ทราบชัดพระศาสนาแล้ว ย่อมอยู่ด้วยวิหารธรรมชนิดใดเป็นส่วนมาก ทรงตอบว่า อริยสาวกผู้ได้บรรลุผลทรงชัดพระศาสนาแล้ว ย่อมอยู่ด้วยวิหารธรรมนี้เป็นส่วนมาก คือ อริยสาวกในพระศาสนา นี้ ย่อมละลึกถึงพระตกุกมะเนืองๆ ว่าแม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น เป็นพระอรหันต์ ศรีสัจจเองโดยชอบ ทรงถึงพร้อมด้วยวิชชาและวิระ ฯลฯ เป็นผู้บิณฑบาตแล้ว เป็นผู้จำแนกธรรม มหานามะ สมัยใดอริยสาวกยังละลึกถึงพระตกุกมะเนืองๆ สมัยนั้น จีของอริยสาวกย่อมไม่ถุกตรกลุ่มไม่ถุกโทษกลุ่มรุม ไม่ถุกโมห์กลุ่มรุม ย่อมเป็นจิตตดำเนินไปตรงก็ปรารภพระตกุกมะย่อมได้ความชอบซึ่งในอรรถ ในธรรม ย่อมได้ความปารมย์อันประกอบด้วยธรรม เมื่อปรามย์แล้ว ย่อมเกิดปีติ กายย่อมสงบ ผู้มีกายสงบแล้วย่อมสุข เมื่อสุขจิตย่อมมั่น