หลักฐานธรรมชาติในคัมภีร์พุทธโบราณ : หน้า 448/604

หลักฐานธรรมชาติในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ 1. ที่ปลายจมูก 2. ที่สำคัญของลิ้นไก่ 3. ที่ลำคอ 4. ที่ปลายสุดลมหายใจ 5. ที่สะดือกลางท้อง เมื่อผู้ปฏิบัติวงใจในฐานที่ 1 คือที่ปลายจมูก แล้วให้ภาวนา “สัมมาะระหังๆ” จนใจสงบจะเห็นแสงรศีสีขาว จากนั้นเลื่อนใจไปที่ฐานที่ 2 ตั้งของลิ้นไก่ แล้วภาวนาสัมมาะระหังต่อไป จะเห็นแสงรศสีเขียว เมื่อเคลื่อนใจไปฐานที่ 3 ณ ต้นลำคอ แล้วภาวนาสัมมาะระหังต่อไป จะเห็นแสงรศสีเหลือง จากนั้นเดินใจไปฐานที่ 4 จะเห็นเป็นดวงกลมๆ ขนาดเท่าเมล็ดพริกไทย เรียงเป็นแถวลงไปจนถึงที่ตั้งของ ณ ปลายสุดของลมหายใจ ภาวนาสัมมาะระหังไปต่อไปเรื่อยๆ แล้วจะเห็นแสงรศสีมีแดง จากนั้นนำใจไปฐานที่ 5 ที่อยู่ตรงกลางกายในระดับเดียวกันกับสะดือ ภาวนาสัมมาะระหังต่อไปจะเห็นดวงธรรสวบใสสว่างอยู่ตรงนั้น จากนั้น ท่านให้ค้นหาตัวดวงพระ “อะระหัง” ต่อจากฐานที่ 5 อันเป็นศูนย์กลางกายของกลางกาย ปรากฏว่าเมื่อผู้ปฏิบัติว่าวใจ ณ ศูนย์กลางกายแล้วก็เห็นดวงธรร “อะ” ท่านเรียกดวงนี้ว่า “ดวงแก้วใหญ่” จากนั้นก็หาดวง “ระ” ท่านกล่าวว่า “ต้องเอาใจไปตั้งไว้ที่ศูนย์กลางสะดือ เมื่อเห็นศูนย์กลางกั้นนั้นขนาดเท่ามัดพรึกไทยแล้ว ให้เอาดวงแก้วใหญ่วางซ้อนทับข้างบนจากเมล็ดพรึกไทยนั่นไปอีกที” แล้วจะเห็นดวง “ระ” ซ้อนในศูนย์กลางก์ของกลางกายั้น จนท่านให้หาดวง “หง้ง” โดยเอาดวงแก้วใหญ่ “อะ” ซ้อนทับตรง