การเจริญภาวนาและการพิจารณาในพระพุทธศาสนา : หน้า 417/604

ตรัสรู้ ประเสริฐไร้กับคนเช่นเรา ก็เพราะความบกพร่องแห่งปัจจัยทั้งหลาย อันตรายจึงมีได้ทั้งจากภายในและภายนอก เราจะตายได้ในทุกขณะแม้เพียงชั่วเวลาขณะครึ่งวินาที ในที่สุด คัมภีร์แนะนำว่า เมื่อเจริญภาวนาทั้ง 4 ประการดังนี้แล้ว ก็ภาษ ควรมีความเพียร พิจารณาสิ่งที่เป็นที่ตั้งแห่งความสงเวช 8 ประการ ได้แก่ การเกิด แก่ เจ็บ ตาย อบาย ความทุกข์ในอดีต ทุกข์ในอนาคต ทุกข์ในวัสมสาร และทุกข์ในภพชาติอย่างต่อเนื่องเรื่อยไป และเมื่อกิฎูใคร ประโยชน์แก่อนเองได้เจริญอุสติเหล่านั้นอย่างต่อเนื่องแล้ว เป็นผู้สง ชจัด อุปสรคได้แล้วย่อมเข้าสู่ถึงความสุขดีและความสุขอันไฟบุญที่ทราบกันว่า เป็นสิ่งประเสริฐสุด การเจริญภาวน 4 ประการและการพิจารณาสวดวัตถุต์ที่กล่าวไว้ใน คัมภีร์จตุรารักษ์นี้ มีมาจากพระไตรปิฎกและอรรถกถาบาล ดังมีแสดง มากมายในที่ต่างๆ เกี่ยวกับการเจริญพุทธานุสติ (ดู 4.2.1.1) การเจริญเมตตา โดยการมาร่างกายว่าเป็นปฏิกูล (ที่มาห. 10/277/330-1) การพิจารณาว่าความแก่และความตายย้อมมาถึงเราอย่างแน่นอนโดยมิต้องสงสัย (ม.อ. 14/527/265, ส.ส. 15/415/148) และสังขารทั้งปวงเป็นทุกข์ (ขร. 25/30/51) เป็นต้น ในวิชาชาวธรรมกาย พระมหาคลเทพพุนี้แนะนำนักพิจารณาสิ่งเหล่านี้เพื่อให้ไม่ประมาทและเร่งทำความเพียรเช่นเดียวกัน ดังที่ท่านกล่าวไว้ในวาระต่างๆ