การปฏิบัติเพื่อพุทธานุสติและการบูชาข้าวชีวิต : หน้า 413/604

คำแนะนำเกี่ยวกับวิธีปฏิบัติพุทธวจนสิในคัมภีร์มูลฐานนี้ เป็นการผสมผสานสองวิธีการเข้าไปด้วยกันคือ การระลึกถึงพระพุทธลักษณะโดยมีพระพุทธรูปเป็นองค์แทน และการระลึกถึงพระพุทธคุณ ซึ่งทั้งสองวิธีนี้มีระบุไว้ในพระไตรปิฎกและอรรถกถาดังที่ได้แสดงไว้ข้างต้น (4.2.1.1) ส่วนการนับลูกประชาน่าจะเป็นวิธีของท้องถิ่นเพื่อเป็นเครื่องช่วยไม่ให้หลงลืมหรือเผลอลสติจากบริการกรรมวถา ในบทแปลสังอธิบายพระพุทธรูปที่กล่าวไว้ในส่วนของพุทธานุสติซึ่งเป็นแนวทางเดียวกันกับคัมภีร์สายบำเพ็ญเป็นส่วนใหญ่ แต่เป็นจำนวนภาษาท้องถิ่นและมีการอธิบายรายละเอียดในบางจุด มีอ้างสังเกตว่าคัมภีร์นี้เรียกวิชาซา 8 ในภาษาท้องถิ่นว่า “ปัญญาทิพย์ 8 ดวง” การกล่าวถึงคุณธรรมว่าเป็นดวงนี้ อาจเป็นลักษณะของชาวพุทธท้องถิ่นที่พบได้ในหลายแห่ง ซึ่งคล้ายคลึงกันกับที่พบในวิชาธรรมภายในที่กล่าวถึงดวงสี ดวงสมาธิ ดวงปัญญา เป็นต้น การบูชาข้าวชีวิตในคัมภีร์มูลฐานยังมีเนื้อหาอีกตอนหนึ่งที่จั้ว่าเกี่ยวข้องกับพุทธานุสติ เช่นกัน คือในภาคผนวกที่แสดงกรรมวิธีในการ “บูชาข้าวชีวิต” ไว้มีความยาว 3 หน้าพับสา (หน้า 50-52) การบูชาเกิดจากความเศร้าในพระรัตนตรัย และเพื่อให้ได้เป็นที่พึ่งอันประเสริฐในชาตินี้และชาติต่อไป คัมภีร์แนะนำให้เตรียมข้าวบูชา โดยใช้ข้าวในปริมาณเท่ากับที่ผู้บูชารับประทานได้อิ่มหนึ่ง แบ่งเป็นสี่ส่วน บูชาพระพุทธเจ้า พระบรมสารีริกธาตุ พระโลคุตตรธรรมเก่า และพระอริยสงฆ์แปดจำพวก จากนั้นให้ผู้บูชืออีหรือปล.