การพบพระพุทธเจ้า และการเข้าถึงไตรสรณคมน์ : หน้า 495/604

4.3.2.4. การพบพระพุทธเจ้า กับการเข้าถึงไตรสรณคมน์123 หนึ่งในจุดมุ่งหมายแห่งการปฏิบัติสมาธิภาวนา คือ การพบเห็นพระพุทธเจ้า คำภิรโภคาวจรกล่าวว่าการได้ถึงเมืองนิพพาน แล้วได้พบพระพุทธเจ้成为การตัดขาดจากวัฏฏะ ไม่มีการเวียนว่ายตายเกิดต่อไป ซึ่งเป็น “ปรมัตถ์” หรือที่สุดของการปฏิบัติ (พุทธธ. 16.1) ในทางพระปรมัตถเจ้าเป็นที่พึ่งที่แล้ว ด้วยประตูเมืองแก้วชื่อว่านิพพาน ได้เห็นองค์สมเด็จพระพุทธเจ้าแล้ว จึงหวังจักได้ถึงนิพพานแลหวังพระพุทธเจ้านั้นแล อันนี้ชื่อว่าปรมตถจริงและ (พุทธธ. 15.4) ให้ศีล嗣่องรุ่งเรื่องแจ้งชาวดังกล่าวมานั้นเกิด มีศรึ่งเรื่องอยู่ก็ให้ค่อย บินขึ้นในรอด ปฏุติพิกฺ124 เป็นที่บริสุทธิ์เสียสินแล้วบริบูรณ์แล้วดังนั้น จักนบ ชาติเกิดแล้วตายก็หาได้แล ก็จะได้ถึงรหนเจ้าไปอำภูสมธได้เกิดในวง แก้วแล้วได้ถึงพระนิพพาน เป็นที่สำราญอยู่เย็นเป็นสุขพันจากทุกข์ในทวา ทั้งปวงแล้วแล (พุทธธ. 16.4) ส่วนในวิชา ธรรมภาย พระมงคลเทพมุนีกล่าวว่า การเห็นธรรมภาย นั้นเองคือการเห็นพระพุทธเจ้า และในบางครั้งก็กล่าวถึงการเห็น “ดวงธรรม ที่ทำให้เป็นธรรมภาย” ในลักษณะเดียวกัน และผู้ที่ได้ทั้งธรรมภายหยาบและ ละเอียดเป็นผู้ที่ตั้งอยู่ในไตรสรณคมน์ คือเป็นผู้เข้าถึงพุทธธนะ ธรรมธนะ และสังตะรณะ (ธร. 386) 123 นำมาจากงานวิจัย “สมาธิถวายในคัมภีร์อัษฎธรรม” (กิจชัย เอื้อเกษม 2557) และ “สมาธิวาณในคัมภีร์โบราณเขมร” (พระปิลฺม่า ธรรมโม 2557) 124 ปฏุติพิกฺ: ควรเป็น ปฏุตพฺพคุณ หมายถึง คุณที่พึงบรรลุ