ความหมายของโลกในพระพุทธศาสนา : หน้า 511/604

คำว่า โลก หมายความว่า เป็นที่ก่อแห่งสัตว์หรือยังหนึ่งว่าเป็นที่ก่อแห่งสัตว์ ซึ่งว่าเป็นที่ก่อแห่งสัตว์อีกคือเป็นที่ทำที่เป็นที่เกิดที่อยู่แห่งสัตว์ วี่เป็นที่ก่อแห่งสัตว์ก็คือเป็นที่ซึ่งสัตว์ได้อาศัยก่อนกุลและอุกาศ ว่าโดยเฉพาะโลกมนุษย์เป็นทีมมนุษย์อาศัยสร้างบุญ แล้วก็ได้ผลไปบังเกิดในสวรรค์ หรือบำเพ็ญบุญมีแล้วส่งผลไปสู่พาน ดังเช่นองค์สมเด็จพระศาสดา ถ้าสร้างบาปแล้วก็เป็นผลให้ไปเกิดในนรก (รร. 32) อรรถกถาอัจฉริยผลฤทธิ์สูตร กล่าวไว้อย่างเดียวกันว่า พระพุทธเจ้า ทังหลายย่อมทรงบังเกิดในชมพูทวีปเท่านั้น จากนั้น (พระบรมโพธิสัตว์) เมื่อทรงตรวจดูทวีป ทรงแลดูแล้วทิ้งทั้งสิ้น ทรงเห็นทวีบ (ที่จะพึงไปบังเกิด) แล้วว่า "พระพุทธเจ้าทั้งหลายย่อมไม่ทรงบังเกิดในทวีบทั้งสามเหล่านั้น"132 โลกหรือชมพูทวีปจริงเป็นปัจจัยสำคัญด้านสถานที่ต่อการปฏิบัติเอาการหยุดพักอันเป็นหลักการที่ทรงตรงกันทั้งในคำสอนของโคอาจารและวิชาชธรรมภาย รวมทั้งในกระแสหลักของพระพุทธศาสนาเรวาดังมีบันทึกไว้ในอรรถกถาบาลี 132 ตโต ที่บิ วิลเลนโต สบิวาส จตุทโร ที่บ โอโลเกวดาว - "ดีส ที่บู สุรุ ชุมพ ที่บู นิพพุตนิติ", ติ ที่บี ปสุย ฯ (MA.IV.172) บทที่ 4 เอ เชียอาคเนย์ | 479