ธรรมภายในและธรรมกาย : หน้า 125/604

นอกากน "ธรรมเทายาท" ได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมไว้จากการศึกษาหลักฐานเหล่านั้นว่า ธรรมภายในเป็นกายในของพระพุทธองค์ เป็นกายในกการตรัสรู้ธรรม และมีลักษณะคล้ายคลึงกับพระรูปายของพระองค์แต่ใสเป็นแก้ว (จากบทความ "อินทรีย์แก้ว" ใน "ทิพยอำนาจ") โดยพระอริยคุณธารา เป็นกายที่พระพุทธสาวกก็สามารถมองเห็นได้ และเข้าถึงได้โดยการปฏิบัติซึ่งจพระธรรมวินัยและต้องเป็นผู้ที่สามารถมีไวมากพออึ่ง ธรรมภายในเป็นอัตตาในระดับโลกุตตระแต่ในภายหลังพุทธปริพพานการเข้าสู่ธรรมภายในเริ่มลดลงและเลือนหาย ลงเหลือเพียงความทรงในรบรูปของอักษรที่บันทึกไว้ซึ่งไม่ได้สื่อความเข้าใจได้อย่างเต็มร้อย ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมภายในจึงลงเลื่อนเข้า จนกระทั่งพระมงคลเทพมุนีได้ค้นพบจากการปฏิบัติอย่างเอาชีวิตเป็นเดิมพัน ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมภายในที่ชัดเจนจึงได้ปรากฏขึ้นอีกครั้งหนึ่ง 2.4.4. พระครูภาวนามงคล (วิวัฒน์ กตวฑฺตุตฺโตน) "ตามรอยธรรมกาย" ในปี พ.ศ. 2546 พระครูภาวนามงคล (วิวัฒน์ กตวฑฺตุตฺโตน) ได้รวบรวมเอกสารที่เกี่ยวข้องกับธรรมกายไว้ เป็นหนังสือชื่อ "ตามรอยธรรมกาย" หนังสือเล่มนี้ประมวลรวมเอาหลักฐานเกี่ยวกับธรรมกายทั้งหมดที่แสดงไว้ในสามเล่มข้างต้นมาไว้ในเล่มเดียวกัน และยังมีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาทั้งเรวาและมหายาน รวมทั้งหลักฐานเพิ่มเติมหรือข้อความแสดงความคิดเห็นในทางวิทยาการเพิ่มขึ้นด้วย นอกเหนือจากข้อมูลข้างต้นแล้ว ยังมีประเด็นที่เกี่ยวข้องดังนี้ บทที่ 2 ข้อมูลพื้นฐาน | 93