ญาณธรรมสมาธิและการเข้าพรรษาสมาบัติ : หน้า 453/604

ญาณธรรมสมาธิ แต้ນิสิกลงสิงคอ กุมไว้ให้น้อยอย่างวาง เสีย เมื่อหายใจเข้าออกแต่นิสิกลงถึงคออันนั้น ... พระพุทธเจ้าและ อรหันต์เจ้าทั้งหลายได้ถึงองค์ดี พิชิตดีไฟปรกในตัวเองก็ หากใหม่เผาตัวเอง ก็ได้เข้าสู่สุขภพ ชื่อว่าระนุตผล จักเข้า ทางนิสธรหยใจเข้าออกแต่ละอันนี้คอแล ได้บำบาปธรรม ตายสิตัวคือว่า มิทร อริษะ อโณตัปปะ อุตรัจจะ โมหา ด้วย เดชได้บำบาปพระสงฆ์เจ้าบ้านโพนเข้าทางนิธร ข่าขานบรร ตายสิตัว (บัวระพันธะ 2.38.3) การบรรยายในลักษณะคล้ายกันปรากฏอยู่ในคัมภีร์มูลพระกรรมฐาน ฉบับของวัดมงคลศิริเทียน-เลียงประเทศกัมพูชา ในส่วนที่ว่า ด้วยอานาปาน สติกรรมฐาน ในชั้นพระอรัญสงทั้ง 8 เมื่อมาหายใจจนถึงสะดือ ภาวนาให้ติดแน่น ได้เห็น พระธรรศด์เหมือนพระจันทร์เพลิง นี้เรียกว่า ได้บรรลุอนาค มรร เมื่อมาหายใจออกจากสะดือชี้ขึ้นไปถึงลำคอ ภาวนาให้ติด แน่น ได้เห็นพระธรรศป์เหมือนพระอาทิตย์อยู่ท่ิอขึ้น นี้เรียกว่า ได้ บรรลุอรหัตสมบัติ นี้คือการเข้าพรรษสมาบัติ (มูลพระ วัดมงคล ศิริ. 56) คัมภีร์พระญาณสมาศลได้บรรยายถึงการปฏิบัติในระดับนี้ด้วยวิธีการที่ คล้ายคลึงกัน แต่มีความแตกต่างกันบ้างในรายละเอียดยของฐานที่ตั้งของใจ