การปฏิบัติธรรมและประตูใหญ่ทั้ง 5 : หน้า 323/604

นอกจากนี้ในคัมภีร์เดียวกันยังมีเนื้อหารองส่วนหนึ่งกล่าวถึงประสบการณ์แห่งการปฏิบัติที่คล้ายคลึงกันกับคำสอนของพระมงคลเทพมุนีคือ การเห็นกายแก้ว และการเห็นแสงสว่างในกลางกาย ซึ่งคัมภีร์กล่าวว่าว่า ผู้ปฏิบัติกับกายแก้วแล้วเห็นดวงสว่างออกมาจากกลางกายนั้น เมื่อดวงสว่างออกมาจากกลางกายแล้วให้ผู้ปฏิบัติณิทียุติในกลางดวงสว่างกลางกายนั้น119 3.3.2.6. สรุปสาระแห่งธรรมปฏิบัติโดยพระธรรมมิตร120 ราวกลางพุทธศตวรรษที่ 11-12 หลังจากช่วงเวลาของท่านมุณภิชิพราวหนึ่งศตวรรษ ปรากฏภูมิธรรมสารสรุปสาระสำคัญของธรรมปฏิบัตินี้อีกเล่มหนึ่งแปลโดยท่านธรรมมิตรให้ชื่อว่า “สาระของคู่มือปฏิบัติธรรมอันประกอบด้วยประตูใหญ่ 5 ประตู”121 หรือที่นิยมเรียกสั้นๆว่า “ประตูใหญ่ทั้งห้า” (Five Gates) ที่เรียกว่าประตูใหญ่ทั้ง 5 แห่งธรรมปฏิบัตินั้น ท่านธรรมมิตรหมายถึงการปฏิบัติ 5 อย่าง ได้แก่อานาปานสมถวิทยา เมตตา ปฏิวัตสมุปบาทและพุทธานุตติ