พระพุทธเจ้าและธรรมกาย : หน้า 221/604

dū sà busta darmaha raṭṭā naiye kara tcaṟaṅṇa buste37 (Konow 1916a: 270-1) คำแปล: (ในเวลานั้น พระพุทธองค์ทรงเปล่งอุทานคาถานี้) ชนเหล่าใต้เห็นเราโดยรูป ชนเหล่าใต้ดิ่นถึงเราโดยอัชฌะคำ วิธีคิดของพวกเขาผิดพลาด พวกเขาย่อมไม่เคยเห็นเราเลยในกาลไหนๆ พึงเห็นพระพุทธเจ้าทั้งหลายโดยธรรมตาม กายของพาทพระองค์ประกอบด้วยธรรม พระพุทธเจ้าทรงเป็นธรรมตามโดยตรง ไม่อาจรู้ได้โดยอุบาย38 เมื่อเปรียบเทียบคำข้อนี้กับบทภาษาสันสกฤตด้านบน แล้ว พบว่ามีความแตกต่างกันในการประกอบรูปศัพท์ในบางจุด เช่น ขบทภาษาฝน โดตามโบราณใช้คำว่า พระพุทธเจ้าเป็นพุทธพจน์ เทคคำว่า ตกทตเอกภพใน บางแห่ง และแทนที่จะใช้คำว่า ธรรมในฐานะที่เป็นศัพท์สภาพสุขายความ คำว่าตกตดจะเปิดโอกาสให้แปลได้สองแนวว่า “พระตาคตมีธรรมเป็น กาย” หรือ “พระตาคตเป็นธรรมกาย” อย่างที่พบในคัมภีร์สันสกฤต คัมภีร์ วัจฉระฉิตากบทบทญาโบราณกลับแยกศัพท์ “ธรรม” และ “กาย” 37 ไม่ได้ปรวรรภาษากษาโบราณเป็นอักษรไทยเพราะมีสัญลักษณ์บางอย่างที่ไม่มใซในสัญลักษณ์ พิเศษของไทย 38 แปลจากคำแปลภาษอังกฤษของ Konow (1996a: 286) ร่วมกับการเปรียบเทียบกับคำว่าใน ภาษาสันสกฤตที่แสดงไว้ และรูปศัพท์ภาษาญาณ (Konow 1996b; Bailey 1979)