ความหมายของคำว่า 'กาย' ในพระไตรปิฎกบาหลี : หน้า 131/604

ส่วนการศึกษาความหมายของคำว่า "กาย" ในพระไตรปิฎกบาหลี ชนิดดา ได้แยกแยะความหมายว่า "หมวดหมู่" กับความหมายที่เป็น "ร่างกาย" ว่าเหมือนและต่างกันอย่างไร การศึกษาความหมายของ "ธรรมกาย" ร่วมกับองค์ประกอบขั้วต้น ได้ข้อสรุปดังนี้ 1. คำว่า ธรรมกาย พบที่เป็นคำคุณศัพท์แสดงคุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระปัจเจกพุทธเจ้า ว่าเป็นผู้มีธรรมเป็นกาย และที่เป็นคำนนหมายถึงกายแห่งการตรัสรู้ธรรม ซึ่งมีความสำคัญสำหรับบุคคลทั้งหมด ตั้งแต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระอริยสาวกในทุกระดับ (pp. 281, 288) 2. ในพระไตรปิฎกบาหลี คำว่า ธรรมกายมีความหมายถึงโลกุตตรธรรม ได้แก่โลกุตตรธรรม โลกุตตรผล และนิพพาน เป็นแก่นแก่นหรือสารที่แท้จริงของความเป็น "พุทธะ" ซึ่งแม้พระพุทธสาวกก็เข้าถึงได้ (p. 281) 3. ความหมายของธรรมกายในฐานะที่เป็นโลกุตตรธรรมนี้ แสดงถึงความสำคัญของธรรมกายซึ่งจะขาดเสียมิได้ในการตรัสรู้ธรรมของอรหบุคคลทุกประเภท (p. 282) 4. จากความแตกต่างของคำว่า "กาย" ซึ่งใช้ในความหมายของ "ร่างกาย" กับ "หมวดหมู่" พบความหมายของธรรมกาย แสดงถึงความเป็น "กาย" มิใช่เพียงหมวดหมู่ เพราะมีลักษณะการทำหน้าที่ในการกำจัดกิเลสอาสะ ซึ่งจะเกิดขึ้นได้ต่อเมื่อความเป็นองค์รวม หรือ "กาย" ยังคงอยู่ อย่างบริบูรณ์เท่านั้น (p. 281-2) บทที่ 2 ข้อมูลพื้นฐาน | 99