ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 231
เพราะผนวกบุญกิริยาวัตถุ ๓ อย่าง มีปัตติทานเป็นต้นนอกนี้เข้าใน
บุญกิริยาวัตถุทั้ง ๓ ด้วยอำนาจทาน ศีล และภาวนา ด้วยประการ
အာ
อย่างนี้ " ฯ และท่านอาจารย์ก็ได้แสดงบุญกิริยาวัตถุไว้ ๓ ประการ
เหมือนอย่างนั้นนั่นแล ในหนหลังๆ
[อธิบายรูปาวจรกุศลที่เป็นฝ่านมโนกรรม]
รูปาวจรกุศล ชื่อว่าเป็นมโนกรรมอย่างเดียว เพราะไม่เป็นไป
ในทวารทั้งหลายมีกายทวารเป็นต้น โดยไม่มีจิตที่จะยังวิญญัติให้ตั้งขึ้น ๆ
ก็แล รูปาวจรกุศลนั้น ชื่อว่าเป็นภาวนามัย เพราะไม่เป็นไปด้วยอำนาจ
แห่งทานเป็นต้น ชื่อว่ายังไ
ายังไม่ถึงอัปปนา เพราะกุศลที่เป็นไปในบรุพภาค
เป็นกามาวจร ฯ
บทว่า ฌานงฺคเภเทน ความว่า ก็แล รูปาวจรกุศลนั้น แม้
เมื่อมีอยู่มิใช่น้อย โดยความต่างแห่งปฏิปทาเป็นต้น ก็มีเพียง ๕ อย่าง
โดยความต่างแห่งองค์ฌานที่เกิดขึ้น ด้วยอำนาจการก้าวล่วงองค์ฯ
บทว่า อาลุมพนเภนเทน ความว่า โดยประเภทแห่งอารมณ์ ๔
เหล่านี้ คือ
อารมณ์มี ๔ อย่าง คือ อากาศเพิกกสิณ ๑
ในที่มีอากาศเป็นอารมณ์ ๑ ความไม่มี
แห่งใจนั้น ๑ วิญญาณที่มีความไม่มีแห่ง
ใจนั้นเป็นอารมณ์ ๑ ฯ
บทว่า เอตฺถ ได้แก่ บรรดากรรม ๔ อย่างเหล่านี้ ด้วยอำนาจ
สถานที่ให้ผลฯ บทว่า อุทธจุจรหิต ความว่า อกุศลกรรม ๑๑ อย่าง