ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 148
ก็แลในวิถีสังคหะนี้ กิริยาชวนะและอัปปนาชวนะ ย่อมไม่ได้แก่
บุคคลผู้มีเหตุ ๒ และผู้ไม่มีเหตุฯ อนึ่ง วิบากที่ประกอบด้วยญาณ
ย่อมได้ในสุคติภูมิเช่นกันฯ ก็แลมหาวิบากที่เป็นญาณวิทยุต ย่อม
ไม่ได้ในทุคติภูมิ ฯ ก็บรรดาติเหตุกสัตว์ กุศลชวนและอกุศลชวนะ
ย่อมมีไม่ได้แก่พระขีณาสพทั้งหลาย ฯ อนึ่ง กริยาชวนะ ย่อมมีไม่ได้
แก่พระเสขบุคคลและปุถุชน ฯ และวิจิกิจฉาชวนะที่ประกอบด้วยทิฏฐิ
ย่อมมีไม่ได้แก่พระเสขะทั้งหลาย ฯ ก็และปฏิฆชวนะ ย่อมมีไม่ได้แก่
บุคคลผู้เป็นอนาคามี ฯ โลกุตตรชวนะ ย่อมเกิดขึ้นแก่พระอริยบุคคล
เท่านั้น ตามสมควรแก่ตน ฯ
બૈ
[สังคหคาถา]
บัณฑิตแสดงวิถีจิตของพระอเสขะไว้ ๔๔
ของพระเสขะ ๕๖ ของบุคคลที่เหลือ ๕๔
ตามสมควรแก่การสมภพ ฯ
นี้เป็นความต่างแห่งบุคคลในวิถีสังคหะนี้ ฯ
ก็วิถีจิตแม้ทั้งหมดนี้ ย่อมได้ในกามาวจรภูมิตามสมควร เว้น
ปฏิฆชวนะและตทาลัมพนะเสีย ย่อมได้ในรูปาวจรภูมิ ฯ และเว้น
ปฐมมรรค รูปาวจรชวนะ หสิตุปบาทจิต และอรูปวจร ข้างท้าย
เสียแล้ว ย่อมมีได้ในอรูปาวจรภูมิ ฯ อนึ่ง วิถีจิตที่เป็นไปในทวาร
นั้น ๆ ย่อมมีไม่ได้แก่บุคคลผู้เว้นจากประสาทนั้น ๆ แม้ในทั้งปวง ฯ
แต่สำหรับพวกอสัญญีสัตว์ ไม่มีความเป็นไปแห่งจิตเลยแม้โดยประการ
ทุกอย่าง ฉะนี้แล ฯ