อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 61 : หน้า 61/442

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 61 ท่านประสงค์เอาในที่นี้ ฯ จริงอยู่ พระสกทาคามีจำพวกหลังนี้ ไปจาก มนุษย์โลกนี้แล้ว กลับมาในมนุษยโลกนี้อีกครั้งเดียว ฯ มรรคจิต ของพระสกทาคามีนั้น ชื่อว่าสกทาคามีมรรคจิต ฯ เฉพาะพระอริย บุคคลผู้ตั้งอยู่ในผล ชื่อว่าพระสกทาคามี เพราะพระอริยบุคคลผู้มี ความพร้อมเพรียงด้วยมรรค ไม่มีการมาด้วยอำนาจปฏิสนธิอย่างนั้น แม้ก็จริง ถึงอย่างนั้น มรรคที่เกิดก่อนซึ่งเป็นเหตุแห่งผลนั้น ท่าน เรียกว่าสกทาคามิมรรคให้แปลกออกไป ด้วยพระอริยบุคคลผู้ตั้งอยู่ในผล เพื่อแยกขาดจากมรรคอื่น ๆ อนาคามิมรรคก็อย่างนั้นเหมือนกันแลฯ จิตที่สัมปยุตด้วยสกทาคามิมรรค ชื่อว่าสกทาคามิมรรคจิต ฯ บุคคลผู้ที่ชื่อว่าอนาคามี เพราะอรรถว่า ไม่มีคู่กามธาตุนี้ ด้วยอำนาจปฏิสนธิ ฯ มรรคของพระอนาคามีนั้น ชื่อว่าอนาคามิ มรรคฯ จิตที่สัมปยุตด้วยอนาคามิมรรคนั้น ชื่อว่าอนาคามิมรรคจิต ฯ บุคคลผู้ที่ชื่อว่าอรหันต์ เพราะอรรถว่า ควรการบูชาพิเศษ เพราะเป็น พระทักขิไณยบุคคลผู้เลิศ ฯ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าพระอรหันต์ เพราะอรรถว่า กำจัดข้าศึกคือกิเลส หรือทำลายกำแห่งสังสารจักร คือกิเลส ฯ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าพระอรหันต์ เพราะไม่มีความลับใน การทำบาป ได้แก่พระอริยบุคคลที่ ๘ฯ ความเป็นแห่งพระอรหันต์นั้น ชื่อว่าพระอรหัต ฯ คำว่า อรหัต นี้ เป็นชื่อแห่งผลที่ ๔ ฯ มรรค ที่เป็นเหตุมาแห่งผลนั้น ชื่อว่าอรหัตตมรรคฯ จิตที่สัมปยุตด้วยอร หัตตมรรคนั้น ชื่อว่าอรหัตตมรรคจิต ฯ ด้วย ปี ศัพท์ ท่านอาจารย์ รวมรวมนัยของมรรค ๔ มีประเภท ๔๐๐ นัย ด้วยอำนาจมรรคละ